ျမိဳ႔ေတာ္ကုိအသေရတင္႔ေစသူႏွင္႔အေျချမွင္႔သူမ်ား

ဥကၠံျမဳိ႔သမုိင္းေၾကာင္း

’’ဥကၠံ၊သုံးဆယ္၊အပ်ဳိေတြေပါတဲ့ လွိဳင္ေဘာလယ္’’  ဆုိေသာစာခ်ဳိးေလးေၾကာင့္ ဥကၠံၿမိဳ႕ကုိ မေရာက္ဖူးၾကေသာ္လည္း ဥကၠံ သုံးဆယ္ လွုဳိင္ ေဘာလယ္တုိ႔ကုိ ရင္းႏွီးေနၾကသူ မ်ားပါလိမ့္မည္။ ကုိလုိနီေခတ္က သာယာ၀တီေထာင္တြင္ အက်ဥ္းက်ေနေသာ နန္းေတာ္ေရွ႔ဆရာတင္ကုိ ဥကၠံသား ပုလိပ္မင္းႀကီး ဦးဘရီက ေထာင္မွထုုတ္ႏုတ္ၿပီးေနာက္ ဥကၠံၿမိဳ႕ရွိ ပုလိပ္မင္းႀကီး၏ ဖခင္ ဦးဖုိးၾကဴးေနအိမ္တြင္ သုံးႏွစ္ၾကာ ေကြ်းေမြးျပဳစုထားခဲ့ဖူးသည္ကိုမူ ၾကားဖူးသူ အေတာ္နည္းပါလိမ့္မည္။ ထုိကာလမ်ားက ’’  ဥကၠံ၊ သုံးဆယ္၊ အပ်ဳိေတြေပါတဲ့လိွဳင္ေဘာလယ္ ’’ ဆုိေသာစာသားေလးကုိယူၿပီးလွ်င္ နန္းေတာ္ေရွ႕ဆရာတင္ သီခ်င္းေရးခဲ့သည္ဟု ေရွးလူႀကီးမ်ား ေျပာစမွတ္ျပဳခဲ့ၾကပါသည္။ 

မူလပထမဥကၠံ

မူလပထမဥကၠံ သည္ လက္ရွိဥကၠံျမိဳ႔၏ ေတာင္ဖက္(၃)မုိင္အကြာတြင္တည္ရွိသည္႔ ဥကၠံရြာမေက်းရြာျဖစ္သည္.ျမန္မာ႔စြယ္စုံက်မ္းအတြဲ(၃)၊ႏွာ(၄၂၉)တြင္(ျမတ္စြာဘုရားသည္ဥကၠံ၊သုံးဆယ္၊ အရပ္သုိ႔ၾကြေတာ္မူလာျပီး၊ ပိ႑ိကသူေဌး၏ သားေတာ္ငယ္ႏွစ္ပါးအားဆံေတာ္ေလးဆူေပးေတာ္မူေလသည္။ညီေနာင္ႏွစ္ေယာက္တုိ႔သည္လည္း ဟံသာ၀တီျပည္ၾကီးတည္ရွိရာ မဟာသုဒႆနေဆးဒန္းျမင္းသီလာေတာင္ထိပ္တြင္အျမင္႔သံေတာင္(၄၀)ရွိေသာေရႊေမာ္ေဓာေစတီတည္ေၾကာင္းရာဇ၀င္သမုိင္းတြင္ လာရွိေခ်သည္ဟု ေဖၚျပထားပါသည္။

J.S Furnivall I.C.S ႏွင္႔ W.S Morrison တုိ႔ပူးတြဲျပဳစုသည္႔ Burma Gazetteer, Insein District, Volume(A) Page(188)တြင္(ဥကၠံသည္၁၅၈၀ျပည္႔ႏွစ္တြင္ ပဲခူး၊ဟံသာ၀တီမြန္မင္းဆက္မ်ားတည္ေထာင္ခဲ႔သည္ဟု အေျပာအဆုိအမွတ္အသားရွိခဲ႔သည္။) ဟုေဖာ္ျပထားပါသည္၊ ကုန္းေဘာင္မင္းဆက္မဟာရာဇ၀င္ေတာ္ၾကီးပထမတြဲတြင္၄င္း၊သမုိင္းပါေမာကၡ ေဒါက္တာေက်ာ္သက္ျပဳစုေသာ ေခတ္သစ္ျမန္မာနုိင္ငံသမုိင္းစာအုပ္တြင္၄င္း၊ အေလာင္းဘုရားေအာက္ျမန္မာျပည္ကုိျပန္လည္သိမ္းသြင္းရာတြင္ ဥကၠံႏွင္႔တကြ လိွဳင္၊ ေဘာလယ္၊သုံးဆယ္၊သာရေ၀ါ၊ေရကင္း၊ပထမဥကၠံ(ရြာမ)သည္ လြန္ခဲ႔ေသာႏွစ္ေပါင္း၄၂၈ႏွစ္ ဟံသာ၀တီေခတ္ေႏွာင္းပုိင္းကာလ ကပင္တည္ရွိေၾကာင္း သိရွိခဲ႔ရသည္။ 

ဒုတိယကမၻာစစ္ႏွင္႔ ဥကၠံ

(၁၉၄၂-၁၉၄၅)

ဒုတိယကမၻာစစ္တြင္ ဂ်ပန္ကတုိက္ခုိက္လာသျဖင္႔ ၁၉၄၂ခုတြင္ ျမန္မာနုိင္ငံမွ အဂၤလိပ္တုိ႔ဆုတ္ခြာခဲ႔သည္႔။ အဂၤလိပ္အဆုတ္ဂ်ပန္အ၀င္တြင္ ၾကီးက်ယ္ေသာတုိက္ပြဲမ်ားဥကၠံတြင္မျဖစ္ပြားခဲ႔ပါ။ ဂ်ပန္ေခတ္တြင္ ျမိဳ႔အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကုိ အစုိးရတပုိင္း၊အရပ္သားျမိဳ႔မိ၊ျမိဳ႔ဖတုိ႔က တပုိင္းေဆာင္ရြက္ခဲ႔သည္။ ဂ်ပန္အ၀င္တြင္ သခင္ဘညြန္႔က ျမိဳ႔အုပ္ခ်ဳပ္ေရးေကာ္မတီတြင္ဥကၠဌအျဖစ္ေဆာင္ရြက္ခဲ႔သည္ဟုသိရွိရပါသည္။ 

ဥကၠံျမိဳ႔ကုိ အသေရတင္႔ေစသူႏွင္႔ အေျချမွင္႔ေပးသူမ်ား

 ဆရာေတာ္ၾကီးကုိရန္ကုန္တုိင္း၊တုိက္ၾကီးျမိဳ႔နယ္၊က်ဳံတကင္းေက်းရြာတြင္ခမည္းေတာ္္ဦးဖုိးေလး၊မယ္ေတာ္ေဒၚညီမတုိ႔က ၁၂၆၀ျပည္႔ႏွစ္၊တပုိ႔တြဲလဆန္း(၁၄)ရက္ဗုဒၵဟူးေန႔မွာမီးရႈးသန္႔စင္ဖြားျမင္ေတာ္မူပါတယ္

ဆရာေတာ္ဘုရားသည္ ၁၂ႏွစ္တြင္သာသနာ႔ေဘာင္၀င္ျပီး ၁၂၈၀ျပည္႔ႏွစ္ ကဆုန္လဆန္း၁၄ရက္ ရင္းတုိက္ေလးပင္ေက်ာင္းခ႑သိမ္ေတာ္မွာ ဥကၠံျမိဳ႔ေရႊဘုိေက်ာင္းဆရာေတာ္ဦးေခမိႏၵဦးေဆာင္ျပီးျမင္႔ျမတ္ေသာရဟန္းအျဖစ္သုိ႔ေရာက္ရွိေအာင္ခ်ီေျမွာက္ေတာ္မူေပးခဲ႔ပါတယ္။

စာေပေလ႔လာသင္ၾကားျခင္း

ရဟန္းျပဳျပီးေနာက္ မႏၱေလး၊မုံရြာစသည္ျမိဳ႔ၾကီးမ်ားတြင္ ပိဋကစာေပကြ်င္းက်င္ေသာဆရာေတာ္ၾကီးမ်ားထံတြင္ပိဋကစာေပးမ်ားကုိ မႏၱေလးနည္း၊ပခုကၠဴနည္းတုိ႔ျဖင္႔တန္ဆာဆင္ကာ ကြ်မ္းက်င္ေအာင္သင္ယူေတာ္မူခဲ႔ပါတယ္။သကၠဋစာေပကုိေတာ႔ ေမာ္လျမိဳင္၊ေညာင္ပင္ဆိတ္ရြာ၊၀ဇီရာမဆရာေတာ္ထံမွာသင္ယူေတာ္မူခဲ႔ပါတယ္။ ရဟန္း(၇)၀ါအရမွာေတာ႔ပိဋကစာေပကၽႊမ္းက်င္ႏွံ႔စပ္လုိ႔ ဘုရားၾကီးေက်ာင္းတုိက္ကုိ ပထမဆရာေတာ္ဦးဥကၠံသမေထရ္ျမတ္ကသက္ရွိထင္ရွားရွိစဥ္မွာပဲလြဲအပ္ျခင္းခံရပါတယ္။ ဆရာေတာ္ၾကီးဦး၀ိဇယသည္ ၁၂၈၆ခု႔၊တန္ေဆာင္မုန္းလဆန္း(၁၄)ရက္ နုိ၀င္ဘာလတြင္

သံဃာေတာ္ေပါင္း၃၀ပါးႏွင္႔ ဘုရားၾကီးေက်ာင္းပရိယတၱိစာသင္တုိက္အျဖစ္ဖြင္႔ေတာ္မူျပီး ပရိယတၱိအုဌ္ျမစ္ခ်ေပးေတာ္မူခဲ႔ပါတယ္။

ဆရာေတာ္ဘုရားရဲ႔ထူးျခားတဲ႔ဂုဏ္ေတြကေတာ႔ ယေန႔ေခတ္လူသိမ်ားထင္ရွားေက်ာ္ၾကားေတာ္မူတဲ႔ မင္းကြန္းဆရာေတာ္ၾကီးဦး၀ိစိတၱက ဥကၠံျမိဳ႔မွာႏွစ္စဥ္စာျပန္ပြဲေတာ္တြင္္တရားေဒသနာမ်ားေဟာၾကားေတာ္မူေပးျပီး တႏွစ္မွာမင္းကြန္းဆရာေတာ္ၾကီးကမိန္႔ေတာ္မူပါတယ္၊ တုိ္႔မ်ားနုိင္ငံလွည္႔တရားေဟာလာတာ ဆရာေတာ္ၾကီးမ်ားေျမာက္မ်ားစြားကုိဖူးေတြ႔ဖူးးပါတယ္၊ ဒီေန႔ဥကၠံလုိ႔ဆရာေတာ္ၾကီးကေတာ႔အမတန္မွရွားတယ္ ေသေသခ်ာခ်ာဂရုစုိက္ၾကပါလုိ႔ဒကာ/ဒကာမမ်ားကုိမိန္႔ေတာ္မူဘူးပါတယ္။

ဆရာေတာ္ၾကီး၏ထင္ရွားေက်ာ္ၾကားတဲ႔တပည္႔မ်ားလည္းရွိပါေသးတယ္။   

                                                                                        ေရွ႔လတြင္တင္ျပပါမည္